H E R E N D

Unikalna porcelana z Fabryki Porceleny Herend Ltd., tworzona z wyjątkowym kunsztem, dostępna jest w ponad pięćdziesięciu krajach świata. Artystyczna doskonałość i nieskazitelna jakość wyrobów utożsamiana jest przez miłośników porcelany właśnie z marką Herend.

Co wyróżnia porcelanę Herend spośród innych tego typu wyrobów?

• Najwyższej jakości technologia produkcji
• Ręczne zdobienia
• Szeroka gama form i wzorów dekoracyjnych
• Realizacja indywidualnych zamówień
• Prominentni klienci
• 180 lat zawodowego doświadczenia i ciągłych innowacji
• Herend jest największym i jednym z najbardziej popularnych producentów porcelany w Europie

Manufaktura została założona w 1826 roku przez Vince’a Stingla w miasteczku Herend położonym nad jeziorem Balaton - największym jeziorem w Środkowej Europie. Na początku działalności w zakładzie wytwarzano ceramikę, skupiając się na pracach przygotowawczych do produkcji porcelany, która ruszyła jednak dopiero w 1839 roku, wraz z przejęciem fabryczki przez nowego właściciela, Móra Fischera. Od tej chwili po dziś dzień produkcja porcelany jest główną działalnością fabryki. Chociaż koalin, podstawowy składnik porcelany, nie występuje na Wzgórzach Bakony, gdzie mieści się fabryka Herend, było tam mnóstwo drewna niezbędnego do opalania pieców do wypalania porcelany.

Herend: królewski dostawca porcelany na dwór Habsburgów

W 1851 roku, na Wielkiej Wystawie Światowej w Londynie, fabryka Herend zdobyła nagrodę, po czym stała się beneficjentem królewskiego i arystokratycznego patronatu. W 1872 roku ówczesny właściciel fabryki Mór Fischer został mianowany dostawcą porcelany dworu austro-węgierskiego.

Herend i Wystawa Światowa

Wystawa Światowa stała się synonimem ekonomicznej potęgi dziewiętnastowiecznej Europy. Eksponowano na niej przed szeroką publicznością najnowsze technologie, maszyny i urządzenia przemysłowe, a także dzieła sztuki różnych narodowości. Herend zawsze korzystał z okazji, aby zaprezentować siebie i swoje wyroby, zdobywając przy tym liczne nagrody.

Ilu ludzi zatrudnionych jest w fabryce porcelany?

W fabryce Herend zatrudnionych jest blisko 950 osób. Spośród nich 420 ręcznie zdobi porcelanę , a 100 zajmuje się jej modelowaniem i przebijaniem. Ze względu na liczbę zatrudnionych, Herend jest największą fabryką porcelany w Europie.

Surowce i produkcja

Surowcami do produkcji porcelany Herend są: glinka koalinowa, skaleń i kwarc. Dwa ostatnie wzmacniają efekt półprzejrzystości wyrobów. Ponieważ surowce te nie występują w Herend, importuje się je z Limoges we Francji. Sekret porcelany Herend leży w używanej przy jej produkcji paście. Dzięki niej możliwie jest stworzenie najcieńszej, najlżejszej, najbielszej i najdelikatniejszej porcelany.

Czym jest system rzemieślniczego mistrzostwa fabryki Herend?

System rzemieślniczego mistrzostwa, wprowadzony po raz pierwszy w XV wieku w niemieckiej Norymberdze, służył kształceniu mistrzów rzemieślniczych. W XIX wieku, kiedy w Anglii doszło do wielkiej rewolucji przemysłowej, system ten zanikł w większości krajów, jednak w Herend ta średniowieczna tradycja przetrwała i służy szkoleniu nowych utalentowanych “spadkobierców”, jak i pilnemu strzeżeniu tradycyjnych technologii.

Główne zajęcie modelarzy:

1. Ręczne modelowanie (kształtowanie kwiatów)
   Tworzenie róż, goździków oraz wielu innych odmian kwiatów, liści i łodyg. Dobrym przykładem jest uchwyt wieczka dzbanka na herbatę lub kawę. Tego rodzaju pączki róż z kilku płatków tworzone są przez doświadczonego modelarza w ciągu kilku sekund.
2. Ręczne prasowanie
   Jest to najstarsza technika produkcyjna. Masa porcelanowa, nałożona ręcznie na gipsową formę (negatywową), jest przyciskana, a następnie usuwana. Tę technikę stosuje się np. przy wytwarzaniu owoców.
3. Wicie kosza
   Długie paski masy porcelanowej, nazywane spaghetti, układa się jeden obok drugiego na gipsowej formie. Tak upleciony kosz jest bardzo pracochłonny i kruchy - prawdziwa specjalność fabryki Herend.
4. Przebijanie otworów
   Metoda polega na wycinaniu ostrym nożykiem o dwu ostrzach małych dziurek lub okienek w już uformowanej, ale dopiero w połowie podsuszonej masie porcelanowej. Kiedy element nie jest jeszcze całkiem suchy, jest bardzo delikatny i kruchy, trzeba się więc z nim bardzo ostrożnie obchodzić. Niektóre elementy są gotowe po 15-20 minutach, inne przebija się nawet cały dzień.
5. Podwójna ścianka
   Tę metodę często wykorzystuje się przy produkcji filiżanek. Żeby ażurowy produkt mógł mieć także zastosowanie praktyczne, w przebitej zewnętrznej ściance umieszcza się wewnętrzną pełną. Najpierw formuje się ścianki, a następnie łączy się je, zanim wyschną. Oczywiście, tylko zewnętrzna ścianka jest nacinana. Ta technika wymaga wielkiej uwagi, aby zapobiec dostawaniu się pomiędzy ścianki filiżanki wycinanych z zewnętrznej ścianki fragmentów masy porcelanowej. Typowym dwuściankowym produktem fabryki Herend jest serwis walijski.

Rodzaje i kształty produktów:

Produkty fabryki Herend podzielić można na siedem następujących kategorii:

1. Serwisy
   Tradycyjne europejskie serwisy herbaciane i kawowe, oraz obiadowe, od zestawów codziennego użytku po bardziej egzotyczne, ozdabiane chińskimi lub perskimi motywami.
2. Podarunki
   Dekoracje na stoły, takie jak ozdobne szkatułki na słodycze, misy i popielniczki z wieczkami.
3. Elementy dekoracyjne
   Ozdobne talerze ścienne, wazony, kubki, półmiski zdobione i inne wyroby w tradycyjnym europejskim stylu, jak i w innych stylach, znajdujących się pod wpływem sztuki perskiej, chińskiej i japońskiej.
4. Figurki zwierząt
   Figurki te tworzą pokaźne zoo, składające się z dobrze nam znanych i egzotycznych gatunków. Powstają w dwóch stylach: naturalistycznym oraz z charakterystycznym dla fabryki Herend zdobieniem łuskowatym.
5. Figurynki
   Ludzkie figurki utrzymane w stylu europejskim, perskim, węgierskim i orientalnym.
6. Biżuteria
   Bogaty wybór tworzonej na zmówienie biżuterii i zdobionych różnymi motywami wisiorków.
7. Wyroby specjalne
   Może to być ażurowy półmisek o średnicy jednego metra, wazon wyższy od człowieka, unikalnie wycinana dwuścienna butelka lub wyroby tworzone z okazji wydarzeń państwowych i jubileuszy.

Malowanie

Czy wszystkie wyroby porcelanowe są ręcznie malowane?

Oczywiście. Bez wyjątku. Zdecydowana większość dekoratorów z fabryki Herend nabywała tych umiejętności w należącej do producenta szkole. Podczas trzyletniego kursu, dekoratorzy, w zależności od swoich umiejętności, specjalizują się w różnych stylach zdobniczych i motywach. Działy dekoratorskie dzielą się tradycyjnie na malowanie figurek, ozdób w stylu chińskim i japońskim, oraz malowanie owoców i rozmaitych kwiatów. W każdym dziale dekorator maluje dany motyw od początku do końca. Wyjątkiem od tej reguły może być pozłacanie, które zazwyczaj następuje w późniejszej fazie, w pracowni złotniczej. Większość dekorów malowana jest według naniesionego obrysu, co sprawia, że wzory mają ten sam kształt i rozmiar, niezależnie od osoby zdobnika i czasu malowania. Dekoratorzy rysują szkic ołówkiem zakończonym metalem, a potem nanoszą różnokolorowe farby.

Ile razy po malowaniu porcelana jest wypalana?

W zależności od rodzaju dekoru, niektóre wyroby wypalane są tylko raz, a inne wielokrotnie. Wielokrotne wypalanie konieczne jest wtedy, gdy zdobienie składa się z farb wymagających wypalania w różnych temperaturach. Proces malowania porcelany rozpoczyna się od wypalenia w wysokiej temperaturze, a potem, w zależności od potrzeby, cykl wypalanie-malowanie jest powtarzany.

Jakie techniki wypalania stosuje się w fabryce Herend?

Stosujemy następujące techniki wypalania:

1. Na szkliwie
   W tej metodzie wypalona i pokryta szkliwem powierzchnia jest malowana, a następnie wypalana ponownie w temperaturze ok. 820^oC. W ten sposób powstają praktycznie wszystkie dekory.
2. W szkliwie
   Jest to metoda podobna do metody „na szkliwie”: najpierw zachodzi wypalanie, a potem szkliwienie i malowanie, jednak przy metodzie „w szkliwie”, temperatura ponownego wypalania osiąga 1250^oC, co sprawia, że farba łączy się ze szkliwem. Tę metodę stosuje się przy produkcji nielicznych wzorów.

Dekory

Nawet wyglądające na takie same, dekory mogą się od siebie nieznacznie różnić. Drobne odstępstwa są zauważalne dlatego, że każdy produkt jest ręcznie zdobiony. Przykładem tego może być kolor różanych uchwytów, przez który manifestuje się osobowość dekoratora. W związku tym każdy porcelanowy produkt Herend może być jedyny na świecie. Przywiązujemy ogromną wagę do jakości naszych wyrobów. Aby produkt przeszedł pomyślnie kontrolę, poddawany jest wielu różnorodnym testom, często dokonywanym w zaskakujących warunkach. System kontroli jakości posiada certyfikat ISO9001 z 1994 roku.

Jaka jest liczba dekorów oferowanych przez fabrykę Herend?

Ponad dwa tysiące. Opisy techniczne i szkice wszystkich dekorów przechowywane są w archiwach.

Dlaczego wzory wykorzystywane w fabryce Herend są tak różnorodne?

Stylistyczne wzorce, które mają swoje odzwierciedlenie w dekorach, fabryka porcelany Herend zaczerpnęła z dziedzictwa europejskiej kultury. Znak firmowy Herend łączy w sobie stylistykę śródziemnomorskiej lekkości, francuskiego wyzwolenia, niemieckiej krzepy oraz habsburskej oryginalnej ale zręcznej prostoty. Perski i chiński styl zmieniają i podkreślają oryginalny i unikalny charakter sztuki fabryki Herend.

Typowe wzory

VBO: wzór, którym królowa Victoria zachwyciła się na Światowej Wystawie i zakupiła go. Dzięki niemu firma Herend rozpoznawalna jest na całym świecie. Fabryka Herend nie tylko zdobyła wówczas Grand Prix Światowej Wystawy, ale została także zasypana zamówieniami napływającymi od angielskiej arystokracji. Ten wzór jest wciąż jednym z najpopularniejszych w Wielkiej Brytanii, ciesząc się uznaniem na rodzinnych stołach klas wyższych.

RO: wzór ten nosi nazwisko rodziny Rothschildów, którzy jako pierwsi zamówili go w 1850 roku. Ponieważ Rothschildowie zainwestowali dużo pieniędzy w fabrykę, można słusznie zakładać, że zaliczali się do najważniejszych jej klientów. Dekor przedstawia gałąź drzewa. Legendarną już postacią, z którą utożsamiano ten wzór jest Księżna Diana, która wybrała go na swój ślubny serwis.

AV, AF: dekor oparty na „Kwiatach Indii” i stworzony przez węgierskiego księcia Apponyia, który czując wielką potrzebę podejmowania swych gości w jak najlepszym stylu zamówił w fabryce Herend nowy serwis obiadowy. Było to nie lada wyzwanie dla fabryki, ale w końcu znaleziono rozwiązanie, opracowując wciąż piękną, choć trochę uproszczoną wersję „Kwiatów Indii”. W ten sposób książę pośrednio przyczynił się do narodzin bardzo popularnego później zdobienia. Według niektórych źródeł, sami Habsburgowie zamawiali porcelanę z tym dekorem.

TCA: wspaniały wzór, zawierający adaptacje perskich miniatur, wprowadzono w latach 70-tych XIX wieku dla perskiego Szacha. Wzór jest tak skomplikowany, ze wymaga pięciokrotnego wypalania. Stworzenie takiego serwisu obiadowego zajmuje dwa miesiące. Połączenie tureckiego błękitu i szkarłatu nadaje mu prawdziwie orientalny charakter. Część nazwy tego wzoru, Tupini, pochodzi od nazwiska rodziny z czasów rzymskich. Wzór ten przez wiele lat cieszył się ogromną popularnością.

PO: “Poisson” po francusku oznacza rybę. Ryba, zwłaszcza karp, symbolizuje w Chinach szczęście, i w związku z tym często wykorzystywany jest w sztuce. Pochodzące z Chin i trafiające w XVIII wieku do Europy przedmioty były bogato zdobione wzorami ryb. Fabryka Herend zaadaptowała ten motyw w latach 50-tych XIX wieku i sprawiła, że stał się on bardzo popularny.

G: na tym dekorze ciążą wpływy stylu kakiemon. Mamy tu do czynienia z połączeniem motywu sosny, bambusa i kwiatu śliwy – „trzech przyjaciół zimnej pory” w Chinach. Wzór został wprowadzony w 1849 roku i nazwany na cześć Pałacu Królewskiego w Gödöllő na Węgrzech. To właśnie tam został użyty pierwszy raz zdobiony tym dekorem serwis obiadowy, który cesarz Franciszek Józef podarował węgierskiej królowej Elżbiecie.

VH: początkiem tego wzoru, wykonanego ręcznie w latach 60-tych XIX wieku, stała się reprodukcja chińskich wytworów z emalii. Indywidualne pociągnięcia pędzlem przypominającego łuski wzoru są ręcznie malowane. Do pokaźnego grona kolekcjonerów tych figurynek w Europie i Ameryce należy gwiazdor kina Arnolda Schwarzenegger i nieżyjąca już księżna Diana.